التهاب گوش یا عفونت گوش که به نام اوتیت (Otitis) شناخته می‌شود، یکی از بیماری‌های شایع گوش است. در صورت درگیری گوش میانی، بیماری را التهاب گوش میانی و در صورت درگیری گوش خارجی، آن را التهاب گوش بیرونی می‌نامیم.

دستگاه شنوایی انسان از سه بخش گوش بیرونی، میانی و درونی تشکیل شده است.

گوش بیرونی یا خارجی که به چشم دیده می شود، شامل پرده گوش (صماخ)، مجرای گوش و لاله گوش است وارتعاشات اصوات را می گیرد و به پرده صماخ انتقال می دهد.

گوش میانی شامل صندوق صماخ و استخوانچه های چکشی، سندانی و رکابی است و به واسطه این استخوان ها ارتعاشات اصوات را به گوش درونی منتقل می کند که از آنجا به وسیله عصب شنوایی به مغز منتقل خواهد شد.

گوش درونی یا داخلی در ارتباط با مغز واعصاب شنوایی است.

1- عفونت گوش خارجی

عفونت گوش خارجی در افراد شناگر و کارگرانی که در کارگاه هایی کار می کنند که دارای براده های منتشر در هوا هستند، شایع تر است. علت عفونت گوش می تواند باکتریایی، ویروسی و یا قارچی باشد.

از آنجا که عفونت گوش خارجی در افراد شناگر شایع است، به آن بیکماری گوش شناگر هم می گویند.

علائم عفونت گوش خارجی

شامل احساس درد گوش و یا اطراف مجرای گوش، تب، احساس ناخوشی، التهاب غدد لنفاوی اطراف گوش و اختلال شنوایی به صورت خفیف و خارش و سوزش گوش است.

افرادی که شنا می کنند و یا با وسیله ای مجرای گوش را تحریک می کنند، بیشتر در معرض خطر عفونت گوش خارجی هستند.

درمان عفونت گوش خارجی

برای درمان عفونت گوش خارجی باید از آنتی بیوتیک مناسب با تجویز پزشک متخصص استفاده شود.

تخلیه ترشحات چرب و عفونی مجرای گوش بیرونی از طریق شستشوی گوش نیز در برخی موارد مفید است.

در صورتی که فرد بیمار دچار زونای گوش شده باشد باید بیشتر دقت کند و از داروهایی چون آسیکلوویر و یا کورتون، طبق دستور پزشک معالج استفاده نماید، زیرا بیماری زونا سبب فلج عصب شنوایی شده و اختلالات شنوایی و تعادلی ایجاد می کند.

2- عفونت گوش میانی

عفونت گوش میانی در نوزادان و کودکان بیشتر دیده می‌شود. این بیماری به‌دنبال عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی بروز می‌کند. عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی باعث اختلال عملکرد شیپور استاش می‌شود و عفونت از طریق شیپور استاش بطرف گوش میانی پیشرفت می‌کند و باعث ایجاد بیماری التهاب گوش میانی می‌گردد.

عفونت گوش میانی خطرناک تر از عفونت گوش بیرونی است، زیرا می تواند سبب پارگی پرده صماخ و کری گردد و یا اینکه عفونت حاصله به طرف گوش داخلی و مغز منتقل شود.

علائم عفونت گوش میانی

تب ولرز، درد شدید و ضرباندار در گوش به ویژه در شب ها، کاهش شنوایی و خروج ترشحات زرد یا متمایل به سیاه از گوش و پارگی پرده صماخ از علائم عفونت گوش میانی است.

عفونت گوش میانی می تواند از راه عفونت گلو به گوش راه یابد ویا از راه خون (در سرخک، مخملک، تیفوس و عفونت خون) و یا از طریق دستکاری مجرای گوش بیرونی توسط فرد رخ دهد.

لذا در صورت عفونت گلو و سینوزیت هر چه سریع تر آنها را درمان کنید، زیرا عفونت های گلو و سینوس ها

توسط شیپور استاش به گوش میانی رفته و سبب عفونت حاد یا مزمن گوش می شوند.

عفونت گوش میانی نیز می تواند منشأ باکتریایی، ویروسی و یا قارچی داشته باشد.

درمان عفونت گوش میانی

از طریق آنتی بیوتیک (پس از آنتی بیوگرام از ترشحات گوش) و قطره های گوش و مسکن می توان به درمان آن پرداخت.

در صورتی که استخوانچه های گوش میانی دچار عفونت شوند، خروج ترشحات چرکی بدبو از مجرای گوش به همراه کاهش شنوایی رخ می دهد که درمان با چرک خشک کن (آنتی بیوتیک) و در بیشتر موارد جراحی ضرورت دارد.

اگر عفونت گوش میانی ادامه داشته باشد، پرده صماخ فرصت ترمیم و بسته شدن را پیدا نمی‌کند و در نتیجه فرد دچار عفونت مزمن گوش میانی می‌شود.

پیشگیری از عفونت گوش خارجی و میانی

برای پیشگیری از عفونت گوش بیرونی، هنگام استفاده از وان و یا هنگام شنا کردن باید پنبه آغشته به وازلین و یا گوشی خاصی که در داروخانه ها موجود است، در داخل گوش قرار دهید.

از دستکاری داخل گوش که معمولا با چوب کبریت و یا  گوش پاک کن صورت می گیرد، جدا بپرهیزید.

در صورتی که علائمی مثل خارش یا سوزش در مجرای گوش مشاهده کردید و یا کاهش شنوایی داشتید، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

3- عفونت گوش درونی

عفونت گوش درونی بیشتر مربوط می شود به اختلالات دهلیزی و حلزونی گوش داخلی همراه با اختلالات تعادل و شنوایی که بسیار تخصصی است.

منابع:

سلامت نیوز

ویکی پدیا