شاید اولین و طبیعیترین علت سرخ شدنچشمها خستگی ناشی از کارکردن زیاد با چشمها و کمخوابی باشد.
البته قرمزی چشم میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد که از آن میان میتوان به انواع عفونتها، التهابهای خارج چشمی و داخل چشمی،خشکی چشم، تحریکات خارجی و حساسیت ها نیز اشاره کرد، اما در صورتی که تمام علل آن را به نحوی بتوان رد کرد ممکن است چشمها حتی بدون هیچ دلیل مشخصی در برخی شرایط دچار قرمزی شود.
اما چرا چشم ها ناخودآگاه قرمز می شود؟ یعنی به زبان ساده چه فرآیندی منجر به مشاهده سرخی در چشم می شود؟
دکتر محمد ریاضی اصفهانی، فوق تخصص جراحی شبکیه در پاسخ به این پرسش می گوید:
کم خوابی یا استفاده بیش از حد از چشم ها در شرایط بد محیطی یا نور نامناسب بخصوص در مواردی که چشم فرد دچار اختلال هایی چون عیوب انکساری، انحرافات مخفی یا خشکی های خفیف چشم باشد، می تواند باعث تشدید ناراحتی بیمار شده و به صورت قرمزی خود را نشان دهد.
البته در صورتی که قرمزی چشم همراه با علائم دیگری از قبیل سوزش، ورم یا کاهش دید باشد، لازم است از سوی چشم پزشک معاینه شود و از نظر وجود بیماری های خطرناک تر چشمی مورد بررسی قرار گیرد.
عفونت های چشمی بر حسب محل و بافت درگیر شده می تواند علائم متفاوتی مانند
وجود ترشحات، سوزش، احساس جسم خارجی، کاهش دید و درد داشته باشد.
درمان قرمزی چشم در چند قطره
با توجه به استفاده شایع بسیاری از افراد از قطره نفازولین برای رفع سرخی چشم، این سوال به ذهن می رسد استفاده خودسرانه از این قطره تا چه اندازه از سوی متخصصان چشم تائید می شود؟
دکتر ریاضی با تاکید بر این که استفاده از قطره چشمی نفازولین برای درمان قرمزی چشم به طور کلی توصیه نمی شود، توضیح می دهد:
استفاده از نفازولین می تواند باعث پوشیده شدن علائم بیماری و تشخیص دیرتر بیماری فرد شود. از سوی دیگر با گذشت زمان از میزان آثار آن کاسته می شود و تاثیری بر میزان قرمزی ندارد. به بیان دیگر، استفاده از آن باید با تائید چشم پزشک بوده و پس از بررسی چشم از نظر نوع بیماری چشمی انجام شود.
عاقبت تلخ مصرف خودسرانه قطره چشمی
شاید بسیاری از افرا ندانند مصرف خودسرانه قطره های چشمی می تواند باعث بروز عوارضی از جمله کاتاراکت، آب سیاه، تغییر فلور طبیعی میکروبی چشم (میکروب های بی ضرری که به طور طبیعی در سطح چشم وجود دارند) و کاهش دفاع چشم در مقابل میکروب های بیماری زا و حساسیت شود.
اما دکتر ریاضی، اشک مصنوعی را از این قطره ها مستثنی کرده و می گوید:قطره هایی که به صورت اشک مصنوعی با نام های مختلف وجود دارد ـ در صورتی که با توصیه چشم پزشک استفاده شود ـ می تواند با کمترین عوارض مورد استفاده طولانی مدت قرار گیرد، ولی محلول هایی که برای شست وشوی چشم عرضه می شود در چشم های سالم استفاده چندانی ندارد و چشم سالم سیستم های حفاظتی و شست وشوی کاملی برای فرد دارد که بسیار موثر عمل می کند.
آلودگی هوا به چشم هم سرایت می کند
آلودگی هوا که به معضل بزرگ کلانشهر ها تبدیل شده است، فقط آثار خود را در قلب و ریه ها بروز نمی دهد، بلکه می تواند منجر به بروز نشانه هایی چون سرخی، سوزش و حتی عفونت در چشم ها شود؛ یعنی آلودگی هوا می تواند با تحریک چشم ها باعث ایجاد سوزش، قرمزی و اشک ریزش شود.
اما دکتر ریاضی به راهکاری برای محافظت از آسیب پذیری چشم ها در چنین وضعی اشاره می کند و می گوید:
در این حالت بهترین راه، محافظت از چشم ها با قرار نگرفتن در معرض مستقیم آلودگی و با امتناع از تردد در شهر طی ساعت ها و روزهای بسیار آلوده است. در مواردی که آلودگی هوا باعث تحریک شدید چشم ها شده باشد، می توان با استفاده از قطره های اشک مصنوعی یا محلول های شست وشو اقدام به شست وشوی چشم کرد. در این حال، استفاده از محلول های بدون نگهدارنده می تواند عوارض کمتری داشته باشد.
چشم های همیشه سرخ
شاید پرسش شما هم این باشد اگر سرخی چشم تکرار شود و ادامه داشته باشد، باید دنبال چه دلایلی بود؟
به گفته متخصصان چشم، تمام عواملی که به نحوی بتواند باعث گشادشدن عروق بدن و از جمله چشم شود و نیز عواملی که باعث ایجاد التهاب در بافت های بدن می گردد، منجر به قرمزی چشم نیز می شود.
البته دکتر ریاضی بر تاثیر برخی داروها در بروز قرمزی چشم نیز تاکید کرده و می گوید: داروها نیز با مکانیسم های مختلف می تواند باعث قرمزی چشم شود.
برخی از داروها با اثر بر عواملی که موجب تنظیم قطر عروق می شود، می تواند موجب گشادی عروق شود.
از طرف دیگر، برخی داروها می تواند باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن شده و در بافت های مختلف بدن و مخاط ها و از جمله چشم باعث قرمزی، سوزش یا حتی زخم های شدید شود.
استرس به جان چشم ها هم می افتد
از آنجا که استرس می تواند بر سیستم های مختلف بدن اثر گذاشته و تغییراتی در دستگاه عصبی خودکار، هورمون های مختلف و سیستم ایمنی بدن داشته باشد، به طور غیرمستقیم نیز می تواند باعث تشدید بسیاری از بیماری های چشمی و یا حتی ایجاد برخی از آنها شود.
پس مراقبت از چشم ها، پیشگیری از بروز بیماری های ناشی از عفونت و آلودگی، معاینه های دوره ای چشم ها بر اساس سن و بیماری زمینه ای، جلوگیری از مصرف خودسرانه داروهای چشمی و توجه به توصیه های متخصصان می تواند از حاد شدن مشکلات و عوارض ساده و قابل رفع چشمی، جلوگیری کند.