فیبرومیالژی نام بیماری نسبتا شایعی است که طی آن، فرد در مدت زمان نسبتا طولانی دردی را در سراسر بدن خود مانند مفاصل، عضلات و دیگر بافت های نرم بدن خود احساس می کند. این بیماری همراه با خستگی، خوابآلودگی، مشکلات حافظه و اختلال در خلق و خوی افراد همراه می باشد .
محققان بر این باورند که بیماری فیبرومیالژیا با تقویت احساس درد در افراد و تاثیر بر مغز سبب پردازش سیگنال های درد در مغز می شود.
گاهی اوقات این عارضه بعد از آسیب جسمی، جراحت و عفونت و یا فشار روحی قابل توجه به وجود می آید و در سایر موارد، این عارضه در طول زمان و بدون دلیل شروع می شود.
زنان در مقایسه با مردان بیشتر به بیماری فیبرومیالژی مبتلا می شوند. زنان بیشتر در فاصله سنی 20 تا 50 سال به این بیماری مبتلا می گردند.
نشانه های فیبرومیالژی
و طرف بدن فرد مبتلا ایجاد می شود. مناطقی که بیشتر دچار درد می شوند عبارتند از:
پشت سر، بین تیغه شانه، بالای شان ، جلوی گردن، قسمت بالای قفسه سینه، قسمت بیرون آرنج دست، قسمت بالایی باسن، طرفین باسن و قسمت درونی زانوها.
همچنین فرد احساس خستگی و کوفتگی بدن و خوابآلودگی می کند.
سایر بیماری های همراه با فیبرومیالژیا شامل موارد زیر است:
-اختلالات خواب
- اضطراب
- افسردگی
- اندومتریوز
- سردرد
- سندروم روده تحریک پذیر
- اختلالات حافظه
- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها و پاها
- کاهش توان برای ورزش کردن
- سردرد تنشی و یا میگرن
- بد خلقی
* تذکر
درد ناشی از این بیماری پس از فعالیت بدنی و ورزش و نیز در شرایط آب و هوایی سرد و یا مرطوب بدتر می شود.
استرس هم بر شدت این بیماری می افزاید.
علل فیبرومیالژی
پژوهشگران علوم پزشکی علت قطعی بروز این بیماری را نمی دانند، اما احتمال می دهند که عوامل زیر در بروز این بیماری دخیل باشند:
- ژنتیک: برخی جهش های ژنتیکی می تواند افراد یک خانواده را مستعد ابتلا به این بیماری کند.
- عفونت: ابتلا به برخی عفونت ها، سبب تشدید و یا شروع فیبرومیالژی می شوند.
- آسیب جسمی مثل ضربه و یا آسیب روحی مانند استرس و اضطراب.
عوامل خطر فیبرومیالژی
1- جنسیت: خانم ها بیشتر از آقایان درگیر این بیماری می شوند. محققان بر این باورند که هورمون های زنانه نقش مهمی را در ابتلا به این بیماری دارند.
2- سابقه خانوادگی: اگر والدین شما و یا افراد خانواده درجه یک شما به این بیماری مبتلا باشد، احتمال ابتلای سایر افراد خانواده بیشتر می شود.
3- بیماری روماتیسمی: ابتلا به بیماری های روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس، شانس افراد را برای ابتلا به این بیماری افزایش می دهد.
تشخیص فیبرومیالژی
برای تشخیص این بیماری، درد باید دو خصوصیت زیر را داشته باشد :
اول اینکه حداقل سه ماه پشت سر هم درد گسترده وجود داشته باشد.
دوم اینکه حداقل در 11 نقطه از 18 نقطه نام برده شده در زیر درد وجود داشته باشد (هر مورد، به دلیل دو طرف بدن، دو تا محسوب می شود):
1- آرنج دست
2- باسن
3- قفسه سینه
4- زانوها
5- کمر
6- گردن
7- شانه ها
8- ران ها
9- دنده های قفسه سینه
برای تشخیص قطعی بیماری فیبرومیالژی، پزشک پس از بررسی علایم نام برده شده در بالا، آزمایش خون برای بیمار تجویز می کند تا هر گونه بیماری مشابه را رد کند و به صورت قطعی وجود این بیماری در فرد محرز شود.
آزمایش خون شامل موارد زیر می باشد:
- شمارش کامل گلبول های خون
- سرعت رسوب کردن گلبول های قرمز خون
- بررسی عملکرد غده تیروئید
درمان فیبرومیالژی
پس از تشخیص قطعی بیماری، درمان شروع می شود. لازم به ذکر است که فعلا درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و معمولا هدف از درمان، کمک به فرد مبتلا برای تسکین درد و مقابله با علایم یادشده می باشد.
اولین درمان عملی برای این دسته از مبتلایان، ورزش درمانی و رسیدن به تناسب اندام می باشد.
روش های تسکین درد و غلبه بر استرس مانند ماساژدرمانی ونور درمانی هم استفاده می شود.
اگر این دسته از درمان ها موثر نبود، پزشک داروهای لازم را برای بهبود کیفیت خواب مبتلایان و بالا بردن آستانه تحمل درد تجویز می کند.
معمولا دارو درمانی همراه با ورزش به بیماران توصیه می شود.
داروهایی که مورد استفاده قرار می گیرد شامل موارد زیر می باشد :
- داروهای ضد تشنج
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای شل کننده عضلات
- داروهای ضد درد
- داروهای خواب آور
توصیه ها
- از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
- وزن خود را متعادل نگه دارید و از چاقی بپرهیزید.
- از مصرف مواد کافئین دارکه موجب اختلال خواب می شود خودداری کنید.
- تمرین های تمدد اعصاب را برای داشتن خواب راحت و کافی داشته باشید.
تا کنون، هیچ گونه راه پیشگیری برای عدم ابتلا به این بیماری شناخته نشده است.