بر اساس آمارهای سال 1355 نسبت با سوادان به جمعیت 6 ساله و بیشتر، 47/47 درصد بوده است در حالی که در سال 1382 تعداد باسوادان به 85 درصد جمعیت کشور رسید. طی دهه گذشته هم مرکز فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) چندین بار ایران را به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای جهان در مبارزه با بی سوادی معرفی کرده است. در خصوص تعداد مدارس ساخته شده، در 50 سال حکومت پهلوی در مجموع 47047 باب مدرسه ساخته شده است در حالی که تنها 12 سال پس از انقلاب با ساخته شدن بیش از 30 هزار مدرسه تعداد مدارس تا سال 1369 به 78192 باب رسید، تعداد دانش آموزان سال تحصیلی 57 بالغ بر 745/7 میلیون نفر بود و این رقم در سال 80 به 314/18 میلیون نفر دانش آموز آفزایش یافت. از سوی دیگر مرکز فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) در سالهای گذشته بارها ایران را به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای جهان در مبارزه با بی سوادی معرفی کرده است؛ زیرا ایران توانسته نرخ با سوادی جمعیت 6 ساله و بالاتر را از رقم 7/28 درصد در سال 55 به حدود 85 درصد در سال 1383 ارتقا دهد.
از دیگر تغییراتی که پس از انقلاب اسلامی در کشور ایجاد شد افزایش تعداد دانشگاهیان است. تعداد دانشجویان دانشگاه های کشور تا سال 57 ، 160 هزار نفر بود، در حالی که این عدد به نزدیک یک میلیون و هشتصد هزار نفر رسیده است. در کنار افزایش دانشجویان ما با ارتقای سطح تحصیلات هم روبرو بودیم به نحو که تعداد 452 دانجوی دکترا در سال تحصیلی 59-58 در سال در سال تحصیلی 81-80 به بیش از 12 هزار نفر رسید.
مسئله ای که ما در سالهای پیش از انقلاب با آن روبرو بودیم، کمبود تعداد پزشک در کشور بود به نحوی که روستاهای مناطق دور افتاده همواره از کمبود پزشک رنج می بردند. کشوری که در سال 56 با 33 میلیون جمعیت، نیازمند ورود پزشک خارجی (از کشورهای در حال توسعه ای همچون هند، بنگلادش ، پاکستان و ...) بوده هم اکنون با جمعیتی بیش از دو برابر، و به تبع آن با نیازی بیشتر به پزشک با مازاد پزشک روبه روست در زمینه پزشک روبه روست در زمینه پزشک متخصص نیز از رقم 7000 نفر در سال 57 به رقم 72792 نفر بیش از 10 برابر رسیده که آما کم نظیری است. از جهت رشد کیفی نیز باید یادآور شد در حالی که در سال تحصیلی 1359-1358 تعداد دانشجویان دانشگاه های دولتی در مقطع دکتری فقط 452 نفر بوده در سال تحصیلی 1381-1380 این تعداد به بیش از 23000 نفر رسیده است. به عبارت دیگر 5/26 برابر رشد داشته است که اگر آمار دانشگاه آزاد نیز به آن اضافه شود، به بیش از 50 برابر خواهد رسید.
بر اساس ISI (م?سسه بین‌المللی اطلاعات علمی) تعداد مقالات علمی چاپ شده محققان ایرانی در مجلات معتبر بین‌المللی در طول 10 سال اخیر 600 درصد رشد داشته که این میزان 3 برابر متوسط رشد جهانی در این دوره بوده است. موفقیت هر ساله دانش آموزان ایرانی در دست یابی به مقامات جهانی در المپیادهای علمی در رشته‌های مختلفی همچون فیزیک، ریاضی، شیمی، کامپیوتر و ... در رقابت با کشورهای پیشرفته علمی یکی از شواهد رشد و توسعه علمی کشور در سالهای پس از انقلاب است.
این موفقیت‌ها در رشته‌های مختلف المپیادهای دانش آموزی از اولین سال حضور جوانان مستعد ایرانی هر ساله با پیشرفت بسیاری همراه بوده است: 3 بار مقام اول جهانی (المپیاد شیمی 1374 و 1375، المپیاد ریاضی 1377)، 2 بار مقام دوم جهانی (المپیاد فیزیک 1378 و المپیاد شیمی 1380) و 2 بار مقام سوم جهانی (المپیاد فیزیک در سالهای 1374 و 1377) از دست آورده‌ای دانش آموزان ایرانی است. حاصل شرکت ایران در المپیادهای جهانی دانش آموزی در طی سالهای 1366 تا 1380 در رشته‌های ریاضی، فیزیک، کامپیوتر، شیمی و زیست ، 57 مدال طلا، 92 مدال نقره و 58 مدال برنز بوده است. بر اساس گزارش موسسه بین‌المللی اطلاعات علمی ، تعداد مقالات علمی چاپ شده از محققان ایرانی در مجلات معتبر بین‌المللی در طول 10 سال (1993-2003) 600 درصد رشد داشته است که 3 برابر رشد متوسط جهانی در این دوره است.
علاوه بر پیشرفت‌های کشور در سواد آموزی و افزایش دانشگاهیان، هم اکنون ما شاهد این هستیم که ایران در بسیاری از فناوری‌ها نه تنها خودکفا شده بلکه به کشور صادر کننده خدمات فنی مهندسی در حوزه‌های صنعت نفت، کشاورزی، بهداشت، سدسازی، تراکتورسازی، هسته‌ای، خودروسازی ، سلول‌های بنیادین و ... تبدیل شده است. پیشرفت‌ها دانشمندان ایرانی در زمینه نا باروری و علوم ژنتیک و علوم هسته‌ای هم از دیگر ره آورده‌ای سال‌ها اخیر کشور است.
این پیشرفت‌ها در حالی است که از همان سال پیروزی انقلاب اسلامی، امریکا و غرب با تمام نیرو تحریم‌های خود را نسبت به کشور ما اعمال کرده‌اند. اما مردم کشور ما بدون توجه به تحریم‌های تمام نشدنی راه خود را در مسیر موفقیت ادامه دادند.
با در نظر گرفتن پیشرفت‌های روز افزون کشور ایران با توجه به تحریم‌های همه جانبه بین‌المللی، آنچه که بیش از همه چیز در میان جوانان ما رخ می‌نمایاند، افزایش خود باوری است که منجر می‌شود جوانان ما متوجه برتری خود نسبت به سایرین شوند و با اعتماد به نفس پله‌های ترقی یکی پس از دیگر را بپیمایند.
