food poisoning
مسمومیت غذایی عبارت است از واژه‌ای که به طور رایج برای توصیف اختلالات ناشی از غذایی که در 48 ساعت گذشته خورده شده است به کار می‌رود. مسمومیت غذایی می‌تواند در چندین نفر از اعضای یک خانواده، مشتریان یک رستوران، بیمارانی که در یک مرکز مخصوص نگهداری و پرستاری از آنان زندگی می‌کنند، یا کودکان یک مهدکودک رخ دهد. در اغلب موارد، غذا توسط باکتری‌ها یا ویروس‌ها آلوده شده است.
علایم ممکن است در عرض 30 دقیقه در صورت مسمومیت شیمیایی، 12-1 ساعت در صورت وجود سم باکتری در غذا، 48-12 ساعت در صورت عفونت با سالمونلا یا ویروس موجود در غذا، پدید آیند. توجه داشته باشید که علایمی شبیه به علایم مسمومیت غذایی می‌توانند در اثر استرس عاطفی، عدم تحمل غذایی، داروها، هپاتیت، آپاندیسیت، یا سایر اختلالات، به وجود آیند.
علایم شایع:
1. تهوع و استفراغ
2. درد شکم یا دل پیچه
3. اسهال
4. تب
5. اجابت مزاج خون‌آلود
6. در موارد شدید، شوک و به هم خوردن وضعیت قلبی ـ عروقی
علل بیماری:
باکتری‌هایی مثل سالمونلا ، استافیلوکک‌ها ، کلستریدیوم‌ها ، اشرشیاکولی ، باسیلوس سرئوس و غیره. بوتولیسم یکی از انواع نادر مسمومیت غذایی است که جان بیماران را در معرض تهدید قرار می‌دهد. عفونت‌های ویروسی مثل عفونت با ویروس نورواک (به طور شایع صدف‌ها را آلوده می‌سازد)، آدنوویروس، و روتاویروس. علل شیمیایی مثل آلودگی غذا با مقادیر زیادی از حشره‌کش‌ها، یا غذایی که در ظروف با پوشش داخلی سرب آماده یا عرضه می‌شود. خوردن گیاهان یا حیواناتی که در آنها یک سم طبیعی وجود دارد، مثلاً قارچ‌های سمی یا صدف‌های دریایی (ممکن است حاوی یک سم مؤثر روی دستگاه عصبی باشند که به پخت‌وپز مقاوم است).
عوامل افزایش‌دهنده خطر:
1. عدم رعایت نکات بهداشتی به هنگام تهیه غذا
2. خوردن غذایی که به طرز نامناسبی آماده شده باشد.
3. نوشیدن آب یا خوردن غذاهای خام به هنگام مسافرت در مناطق بدون زیرساخت‌های مناسب بهداشتی
پیشگیری:
1. از خوردن غذای دریایی یا گوشت به صورت خام خودداری کنید.
2. از خوردن محصولات غذایی غیر پاستوریزه خودداری کنید.
3. توجه به شستن دست‌ها قبل از آماده‌سازی غذا
4. پختن و ذخیره‌سازی مناسب غذا. جایی که غذا آماده می‌شود، سکوهای برش غذاها، و وسایل پخت و پز باید تمیز نگاه داشته شوند.
5. دور ریختن غذاهای کهنه، غذاهایی که بوی نامناسبی پیدا کرده‌اند، یا کنسروهایی که قوطی آنها بیرون زده است.
عواقب مورد انتظار:
اغلب موارد مسمومیت غذایی جدی نیستند و معمولاً در عرض 3 روز بهبود می‌یابند.
عوارض احتمالی:
1. مشکلات تنفسی
2. شوک و به هم خوردن وضعیت قلبی ـ عروقی
3. امکان دارد بستری کردن کودکان کم سن و سال یا سالمندان ناتوان ضروری باشد.
درمان:
1. جایگزین کردن مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته مهمترین جنبه درمان است.
2. حتی‌المقدور نمونه‌ای از غذاهایی که اخیراً خورده شده‌اند را نگاه دارید تا در صورت لزوم بتوان علت مسمومیت غذایی را راحت‌تر فهمید.
3. در صورت لزوم، برای تشخیص ممکن است از نمونه استفراغ، اجابت مزاج، ادرار یا خون بیمار کشت به عمل آید.
4. اگر چندین نفر دچار مسمومیت غذایی شده باشند، باید به مرکز بهداشت محل اطلاع داده شود تا مقامات بهداشتی بتوانند با پرسش‌های لازم از بیماران و کسانی که غذا را آماده کرده‌اند و نیز نمونه‌گیری از غذاهای مشکوک به آلودگی، به منشأ مسمومیت پی ببرند.
داروها:
معمولاً دارویی برای مسمومیت غذایی تجویز نمی‌شود. البته اگر علایم شدید باشند (استفراغ طول کشیده، دل‌پیچه شدید شکم)، و عامل مسمومیت غذایی معلوم باشد، ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود.
فعالیت:
استراحت در رختخواب به هنگام مرحله حاد مسمومیت. دسترسی آسان به توالت مهم است.
رژیم غذائی:
مایعات شامل محلول خوراکی گلوکز ـ الکترولیت و سوپ. در مایعات از نمک و شکر استفاده کنید تا بهتر بتوانند جذب شده و جایگزین مایعات از دست رفته شوند. حتی در صورتی که استفراغ ادامه داشته باشد سعی کنید مایعات را کم‌کم دریافت کنید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمائید:
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم مسمومیت غذایی را دارید. اگر علایم پس از شروع درمان بدتر شوند. امکان دارد برای جلوگیری از کم‌آبی نیاز به بستری کردن وجود داشته باشد.
