1- عمل جراحی
عمل جراحی برای برداشتن تمام و یا بخشی از پانکراس به کار می رود.
در برخی مواقع حتی لازم است بخشی از معده، دوازدهه (اثنی عشر) و دیگر بافت های نزدیک لوزالمعده را نیز بردارند.
در مواردی که تومور سرطانی را نمی توان برداشت، اگر مجرای صفراوی و یا دوازدهه مسدود باشد، جراح ممکن است یک راه فرعی را در نزدیکی مجرای صفراوی و یا دوازدهه ایجاد کند.
عوارض جانبی جراحی سرطان پانکراس
این عوارض بستگی به وسعت جراحی، سلامت عمومی بیمار و دیگر عوامل دارد.
- بیشتر بیماران بعد از عمل جراحی، برای چند روز اول درد دارند. این درد با مصرف داروهای مسکن کم می شود.
- برداشتن همه و یا قسمتی از پانکراس موجب می شود که بیمار در هضم غذاها مشکل داشته باشد. در ابتدا، باید به بیمار مایعات داد و یا مواد مغذی را به صورت تزریق داخل وریدی (سرم خوراکی) در اختیار بیمار قرار داد. به تدریج غذاهای جامد را به بیمار می دهیم.
- تیم مراقب بهداشتی می تواند با کمک داروها و رژیم غذایی از اسهال ، درد، گرفتگی عضلانی و یا احساس سیری در بیمار جلوگیری کند.
- بیماران بعد از عمل جراحی، آنزیم های گوارشی و هورمون ها را به مقدار کافی ندارند. افرادی که به اندازه کافی هورمون انسولین را در بدنشان ندارند، ممکن است مبتلا به دیابت شوند (لوزالمعده محل تولید و ترشح هورمون انسولین در بدن است). پزشک به بیمار، انسولین، هورمون ها و آنزیم ها را می دهد.
2- پرتودرمانی (اشعه درمانی)
اگر بعد از جراحی، مقداری از سلول های سرطانی باقی مانده باشند، با پرتودرمانی آن سلول های سرطانی را از بین می برند.
در این روش برای از بین بردن سلول های سرطانی و توقف رشد آنها، از اشعه با قدرت بالا استفاده می کنند.
این روش معمولا 5 روز در هفته برای مدت 5 تا 6 هفته انجام می شود.
در این روش نیازی نیست بیمار در بیمارستان بستری شود.
اگر مجرای صفراوی و یا دوازدهه مسدود شده باشد، پرتودرمانی به کاهش درد و مشکلات گوارشی کمک می کند.
عوارض جانبی پرتودرمانی
- بیمار ممکن است احساس خستگی کند. استراحت مهم است، اما پزشک به بیمار توصیه می کند که هر چه قدر می تواند فعال باشد.
- پوست بیمار قرمز، خشک و حساس می شود.
- تهوع، استفراغ ، اسهال و دیگر مشکلات گوارشی برای بیمار پیش می آید. تیم مراقب بهداشتی با کمک داروها و رژیم غذایی می تواند از این مشکلات جلوگیری کند.
در بیشتر بیماران، هنگامی که دوره درمان تمام شد، عوارض پرتودرمانی از بین می رود.
3- شیمی درمانی
در این روش، با استفاده از یک سری داروهای خاص، سلول های سرطانی را از بین می برند.
هنگامی که سرطان بوجود آید، سلول ها به شکل غیرطبیعی شروع به تقسیم و رشد می کنند. شیمی درمانی با توقف رشد این سلول ها، سرطان را از بین می برد.
به هر حال، سلول های سالم نیز کمی صدمه می بینند. این سلول های سالم صدمه دیده بعد از شیمی درمانی، ترمیم می شوند و دوباره سلامت خود را باز می یابند.
شیمی درمانی از یک دارو و یا چند نوع دارو تشکیل شده است. این داروها ممکن است خوراکی و یا تزریقی در داخل عضله و یا رگ باشند. دارو از طریق جریان خون در بدن می چرخد.
عوارض جانبی شیمی درمانی
- این روش بر سرعت تقسیم سلول های بدن از جمله سلول های خونی اثر دارد.
- هنگامی که داروهای ضدسرطانی، سلول های خونی سالم را تخریب می کنند، بیشتر احتمال عفونت وجود دارد.
- ممکن است کبودی و یا به آسانی خونریزی در بدن رخ دهد و بیمار دارای کمبود انرژی باشد.
- سلول های ریشه مو و سلول های پوششی دستگاه گوارش نیز به سرعت تقسیم می شوند. در نتیجه بیمار ممکن است موهای خود را از دست بدهد و علائم دیگری همچون بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، اسهال و یا زخم های دهانی را داشته باشد.
به تدریج در طول دوره بهبودی بین درمان و یا پس از درمان، این عوارض از بین می روند.
4- درمان بیولوژیکی
برای تحریک و یا برگرداندن توانایی سیستم ایمنی بدن، درمان بیولوژیکی صورت می گیرد. در این روش از بخشی از سیستم ایمنی طبیعی برای درمان بیماری استفاده می شود.
برای محافظت بدن از عوارض جانبی درمان های خاص نیز از درمان بیولوژیکی استفاده می کنند.
در این روش از موادی با نام اصلاح کننده پاسخ زیستی ( BRMs) استفاده می شود. بدن به طور طبیعی در مقابله با عفونت ها و بیماری ها مقدار کمی از این مواد را تولید می کند.
عوارض جانبی درمان بیولوژیکی
- علائم شبه آنفلوانزا شامل: لرز، تب، درد عضلانی، ضعف، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ و اسهال.
- برخی بیماران دارای بثورات پوستی می شوند.
- برخی از بیماران به سادگی داری کبودی پوست و یا خونریزی می گردند.
عوارض جانبی معمولا کوتاه مدت است و پس از تمام شدن درمان، این عوارض نیز از بین می روند.
بعد از درمان باید...
پیگیری بعد از درمان سرطان پانکراس، بسیار مهم است. معاینه مرتب توسط پزشک می تواند هر گونه تغییری را در سلامتی فرد نشان دهد و هر مشکلی را که پیش آید، می توان زود درمان کرد.
معاینات شامل: معاینه بدنی، تست های آزمایشگاهی و روش های تصویربرداری می باشد.