آقای من!
مولای غریب و تنهای من! مضطر فاطمه علیها السلام!
اسیر آل محمد علیهم السلام! پدر مهربان اهل عالم!
می خواهم غربتت را حکایت کنم؛ غربتی که دوازده قرن است ریشه دوانیده، غربتی که اشک آسمان و زمین را جاری ساخته؛ غربتی که حتی برای برخی محبانت غریب و ناشناخته است؛ غربتی که اجداد طاهرینت پیش از تولد تو بر آن گریسته اند .
متحیرم کدامین مصرع ازاین مثنوی "هفتاد من کاغذ"را بازخوانی کنم؟
کدام سطر، کدام صفحه و کدام فصل از مجلدات این کتاب قطور را باز نویسم؟
من از تصویر این غربت وغم ناتوان ام.
از کجا آغازکنم؟ از خود بگویم یا ازدیگران؟ از نسل های گذشته بگویم یا از نسل امروز؟ ازدوستان شکوه کنم یا از دشمنان؟ از عوام گلایه کنم یا از خواص؟
از آنانی بگویم که خاطر شریف تو را می آزارند؟ از آنها که دستان پدرانه و مهربانت را خون ریز معرفی می کنند؟ از آنها که چنان برق شمشیرت را به رخ می کشند که حتی دوستانت را ازظهورت می ترسانند؟ از آنها که تو را به دوردست ها تبعید می کنند؟ از آنان که تو را دست نیافتنی جلوه می هند؟ از آنها که به نام تو مردم را به دکه های خویش فرا می خوانند؟ از آنها که همواره بر طبل نومیدی می کوبند و زمان ظهورت را دور می پندارند؟ از آنها که تو را آن گونه که خود می پسندند... و نه آن گونه که هستی و می خواهی- نشان می دهند؟ آنها که غیبتت را به منزله ی "نبودنت" تلقی می کنند؟
مولای من... گویا همه چیز، دست به دست هم داده است تا شما در غربت بمانید! لشکریان ابلیس هم شب و روز در کارند. نمی دانم چه کسانی واقعا تو را و ظهور تو را می خواهند؟ خدا می داند و تو! اما این را می دانم که پس از گذشت دوازده قرن از شروع غیبتت، هنوز پیروز این میدان، ابلیس و لشکریان انس و جن اویند که در کشاکش غیبت و ظهور، شب ظلمانی غیبت را تا هم اکنون امتداد داده اند.
از خود آغاز می کنم که هر کس از خود شروع کند، امر فرج اصلاح خواهد شد.
می خواهم به سوی تو بر گردم. یقین دارم بر گذشته های پر از غفلتم گریمانه چشم می پوشی؛ می دانم توبه ام را قبول می کنی و با آغوش باز مرا می پذیری؛ می دانم در همان لحظه ها، روزها و سال های غفلت هم، برایم دعا می کردی. من از تو گریزان بودم؛ اما تو هم چون پدری مهربان، دورادور مرا زیر نظر داشتی... العفو... العفو!
این شکایت را به کجا بریم که نه تنها بی خبران دور از آبادی، حتّی برخی مومنان و مقدّسان نیز شنیدن از غربت حضرت بقیة الله علیه السلام را تاب ندارند؟! خدایا! عجب حجاب ضخیمی؟ چه غربت عجیبی؟!!
آری! شاید گفتن از غربت امام عصر ارواحنافداه کمی عجیب و غریب به نظر برسد! احتمالاً برخی خواهند پرسید: مگر امام زمان (علیه السلام) هم غریب است؟ شاید برخی دیگر، به کار بردن این گونه تعابیر را فاقد مبنای اعتقادی و از موضع احساس و برخاسته از ذوقیّات نویسنده بدانند. شاید برخی نیز اساساً طرح چنین موضوعاتی را خارج از عرف تلقّی کرده و آن را نپسندند؛ چرا که ما به طور معمول، از غربت سایر ائمه (علیهم السلام) مطالب زیادی شنیده و می شنویم.
مولای متّقیان حضرت علی (علیه السلام) را به حق، اول مظلوم عالم می دانیم.
هر ساله در ایّام فاطمیّه، به یاد مصائب و مظلومیّت حضرت زهرا (علیهماالسلام) اشک ماتم می ریزیم و باید هم این گونه باشد.
به هر مناسبت و در هر مصیبتی، بر مظلومیّت سیّد الشّهدا (علیه السلام) و اهل بیت مکرّمش می گرییم و باید بگرییم.
شنیدن نام قبرستان بقیع، غم و اندوه را بر دل های مان می نشاند.
بر غربت امام موسی بن جعفر (علیه السلام) در سیاه چال های بغداد اشک غم از دیدگان جاری می کنیم.
با تمام وجود، امام رضا (علیه السلام) را «غریب الغرباء» می خوانیم.
امام دهم و یازدهم را «عسکربین» لقب داده ایم؛ حاکی از آن که این دو پیشوا تمام عمر را در پادگان خلفای عبّاسی محصور و تحت نظر بودند و مگر مظلومیتی بالاتر از این قابل تصوّر است.
... اما به غربت امام زمان (علیه السلام) کم تر اندیشیده یا اصلاً فکر نکرده ایم و این خود، اولین بیت از این مثنوی «هفتاد من کاغذ» است. نا آگاهی از غربت اما عصر (علیه السلام) یا باور نداشتن غربت آن جناب یا غفلت از این غربت، اولین وجه از «غریبی» امام زمان (علیه السلام) است.
در ادعیه و زیارات و روایات رسیده از پیشوایان معصوم (علیهم السلام) تعابیر عجیبی راجع به غربت و مظلومیّت امام دوازدهم (علیه السلام) به چشم می خورد و چنان تکان دهنده که ذهن انسان را به این واقعیت نزدیک می کند که غریب غریبان، به ویژه در این دوران، وجود مقدّس قطب عالم امکان حضرت ولیّ الله الاعظم ارواحنافداه است.
اینک به مروری بر آیات و روایات مرتبط با موضوع می پردازیم.
حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) در توصیف اوج غربت و مظلومیت فرزند غایب خود فرموده اند :
(امام ) عهده دار امر ( نجات انسان ها ) همان رانده ی بی کس تنهاست .
در روایت مشابهی ، حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) می فرمایند :
« ...هو الطرید الوحید الغریب الغائب عن اهله الموتور بابیه ...»
«او ( حضرت مهدی علیه السلام) آن غریب تنهای دور از وطن غایب از دیدگان کسان خویش است که هنوز انتقام خون پدرش گرفته نشده است ...»
کسی از حضرت سید الشهدا (علیه السلام) پرسید : آیا صاحب این امر شما یید ؟ فرمودند :
« نه (من نیستم ) ؛ صاحب این امر کسی است که از میان مردم کناره گیری می کند و به سرزمین های دور دست می رود و او خواهان تقاص خون پدر است .»
متاسفانه این غربت و تنهایی امام زمان (علیه السلام) تا زمان ظهور ، امتداد خواهد یافت ؛ چنان که مولای متقیان (علیه السلام) فرموده اند :
« مهدی ما ( از تولد تا زمان ظهور ) تنها ، یگانه و غریب خواهد بود .»
امام صادق (علیه السلام) نیز در مورد کیفیت ظهور امام عصر (علیه السلام) به مفضّل می فرمایند:
« ای مفضّل ، او تنها ظهور می کند ؛ به تنهایی وارد مسجدالحرام می شود ؛ به تنهایی به دامن کعبه دست می یازد ؛ تاریکی شب همه جا را فرا می گیرد و او هم چنان تنهاست ...»
آری، تولّد آن حضرت مانند حضرت موسی (علیه السلام) مخفیانه و غریبانه صورت گرفته است و از همان لحظه ی تولّد ، فرعونیان زمانش قصد به شهادت رساندن حضرتش را داشتند .
بسیار تاثّر آور است که خاندان امامت ناچار بودند ولادت خاتم الاوصیا (علیه السلام) را حتی از عمویش پوشیده نگه دارند . در دوران غیبت ، زندگی آن جناب مخفیانه و غریبانه است؛ به هنگام ظهور نیز به تنهایی و در غربت به مسجدالحرام خواهند آمد .
منبع: کتاب آشنایی با امام عصر(عج)
نویسنده: دکتر علی هراتیان
