قبل از خواندن این پست اول یک خمیازه مفصل (همان دهان دره) بکشید تا مغزتان باز شود! می‌توانید به این حرف بخندید که خنده هم روش مفیدی برای استراحت مغز است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که خمیازه کشیدن به عنوان روش درمانی برای مشکلات صوتی افراد در صحبت برای کم کردن هیجان و حساسیت زیاد گرفتگی گلو همیشه استفاده شده است
.
تحقیقات با تصاویر اسکن مغزی، نشان داده است که خمیازه کشیدن بطور نورولژیکی با قسمتی از مغز ارتباط دارد که مسئول رفتار اجتماعی و آگاهی انسان است. “پریکانیس” (precuneus) استراکچر کوچکی در پرایتال لوب مغز است که بطور خاص با آگاهی شخص مرتبط است. پریکانیس با کهولت و بیماری‌هایی نظیر الزایمر تحلیل می‌رود. تحقیقات نشان داده است که خمیازه کشیدن پریکانیس را تحریک میکند.
در غالب فرهنگ‌ها خمیازه کشیدن در جمع، بخصوص به هنگام گوش دادن به صحبتِ کسی، عملی بی‌ادبانه تلقی می‌شود چون که نشانی از بی‌حوصله‌گی و خستگیِ شنونده است. حالا طرف چه از صحبت گوینده حوصله‌اش سررفته باشد یا نه، نکته اینجاست که خمیازه عمل طبیعی بدن است برای تحریک مغز و سرحال آمدن. بنابراین حالا قبل از اینکه بقیه مطلب را بخوانید محض تمرین یک خمیازه دیگر بکشید!
خمیازه مکانیزمی برای آگاه ماندن است که در 20 هفته اول زندگی جنینی بوجود می‌آید. یعنی جنین هم خمیازه می‌کشد. در نوزادان خمیازه باعث تنظیم شدن ساعت طبیعی بدن می‌شود. خمیازه همانطور که همه تجربه داریم باعث تنظیم فشار داخل و خارج گوش هم می‌شود. همه به هنگام بلند شدن و فرود هواپیما کمی گوش گرفتگی را تجربه کرده‌ایم. خیلی‌ها در این مواقع آدامس جویدن را توصیه می‌کنند. خمیازه راه سریعی برای باز شدن گرفتگی گوش در اثر تغییر فشار هوا است. بعلاوه خمیازه به کنترل دما و متابلویسم بدن نیز کمک میکند.
جالب است که غالب حیواناتی که ستون فقرات دارند خمیازه می‌کشند ولی فقط در انسان‌ها، شامپانزه‌ها و گوریل‌هاست که خمیازه مسری است! در مورد انسان‌ها آنقدر مسری است که احتمالا شما الان با خواندن این نوشته در حال خمیازه کشیدن هستید! سگ‌ها قبل از حمله خمیازه می‌کشند. به ورزشکاران حرفه‌ای هم توصیه می‌شود که قبل از اجرای مورد نظر خمیازه بکشند. اگر ندیده‌اید بد نیست ویدئوی مثلا اسکی بازها و یا دونده‌ها را قبل از سوت شروع مسابقه نگاه کنید.
بنابراین خوب است که گاه به عمد هم خمیازه بکشیم. مثلا صبح که از خواب بیدار می‌شویم، یا قبل از روبرو شدن با وضعیتی دشوار، قبل از سخنرانی در جمع، هروقت که عصبانی هستیم و یا هیجان داریم. امتحانش ضرر که ندارد. بخصوص به هنگام عصبانیت و یا هیجان شدید، اثر خمیازه خیلی محسوس است، بخصوص که خمیازه کشیدن مسری هم هست. دفعه دیگر که عصبانی شدید به یاد این توصیه بفتید و به عمد چند تا خمیازه بکشید. فقط یادتان نرود که نتیجه را برای ما هم اینجا بنویسید!
همه‌ی آنچه که در بالا گفتم در مزایای خمیازه به عنوان یک عمل طبیعی و قابل کنترل بدن است. واضحاً اگر خمیازه کشیدن عملی غیر قابل کنترل برای کسی بشود، آن نشانی از یک اختلال نورولژیکی است.
منابع دیگر (بدون لینک در متن) مورد استفاده در این مقاله:
Vollenweider FX, et al., “Positorn emission tomoraphy and fluorodeoxyglucose studies of metabolic hyperfrontality and psychopathology in the psilocybin model of psychosis”, Neruopschopharmacology, 16(5): 357-372, 1997.
Newberg A. and Waldman M. Born to Believe, The Free Press, 2007
Gillum RF., “Frequency of attendance at religious services and cigarette smoking in American women and men,” 3rd National Health and Nutrition Examination Survey. Prev. Med. 41(2): 607-613, 2005.
Pragament KI, et al., “Rligious coping methods as predictors of psychological physical and spiritual outcomes among medically ill elderly patients: a two-year longitudinal study,” J. Helath Psychology, 9(6):713-730, 2004.
Goleman, D. Destructive emotions, Bantam Books, 2003
منبع : آوای موج
