آیا امام زمان با خشونت حکومت خواهد کرد؟

«با برخى از دوستان که صحبت مى‏کنم تصور خوبى از ظهور امام مهدى(ع) ندارند و
مى‏گویند که ظهور ایشان همراه با قتل و خشونت و خونریزیهاى فراوان است، آیا واقعا
همینطور است؟»

شاید این سوال شما هم باشد! پس خوب است که این چند بند را بخوانید:

1. امام مهدى(ع) شبیه‏ترین مردم به رسول خدا(ص)

در روایات متعددى براین موضوع تأکید شده است که امام مهدى(ع) شبیه‏ترین مردم به
رسول خدا(ص) چه از نظر چهره و شمایل ظاهرى و چه از نظر خلق و خو و رفتار است. از
جمله در روایتى که از پیامبر اکرم(ص) نقل شده مى‏خوانیم:

نهمین نفر از ایشان (فرزندان امام حسین(ع)) قائم (برپا دارنده) اهل بیت من و
مهدى است. او شبیه‏ترین مردم به من در شمائل، گفتار و رفتار است¹...

در روایت دیگرى وقتى راوى از امام محمدباقر(ع) مى‏پرسد: «وقتى قائم به‏پا خیزد
چگونه با مردم رفتار مى‏کند؟» آن حضرت پاسخ مى‏دهند:

آن‏گونه که رسول خدا ـ که درود و سلام خدا بر او و خاندانش باد ـ رفتار مى‏کردند
تا زمانى اسلام آشکار و فراگیر شود².

دوباره راوى مى‏پرسد: «سیره رسول خدا(ص) چگونه بود؟» و امام پاسخ مى‏دهند:

آنچه مربوط به جاهلیت بود نابود ساخت و با عدالت به مردم روى نمود... .

و امام حسن عسکرى(ع) نیز فرزند خود را شبیه‏ترین مردم به رسول خدا معرفى
مى‏کنند:

خدا را سپاس مى‏گویم که مرا از دنیا نبرد تا این‏که جانشینم را به من نشان داد.
او شبیه‏ترین مردم به رسول خدا ـ که درود خدا بر او و خاندانش باد ـ
است...³ .

همه ما مى‏دانیم که رسول خدا(ص) چنان مهربان و رئوف بودند که حتى حاضر نشدند
دشمنان خود را نفرین کنند. این ویژگى رسول خدا(ص) در قرآن کریم نیز مورد ستایش قرار
گرفته و خداوند مى‏فرماید: به سبب رحمت خداست که تو با آنها اینچنین خوشخوى و
مهربان هستى، اگر تندخو و سخت‏دل مى‏بودى از گرد تو پراکنده
مى‏شدند.⁴

و در جاى دیگر نیز مى‏فرماید: هر آینه پیامبرى از خود شما بر شما مبعوث شد، هر
آنچه شما را رنج مى‏دهد بر او گران مى‏آید. سخت به شما دل‏بسته است و با مؤمنان
رئوف و مهربان است.⁵

بنابراین، نسبت دادن خشونت و سنگدلى به فردى که شبیه‏ترین مردم به پیامبر خاتم،
حضرت رحمة‏للعالمین(ص) است، هرگز شایسته نیست.

2. قاطعیت لازمه گسترش عدالت

چنانکه مى‏دانیم امام مهدى(ع) با هدف گسترش ایمان، عدالت و معنویت و از بین بردن
همه مظاهر کفر، ستم و فساد، قیام جهانى خود را آغاز مى‏کنند و طبیعى است نهضتى که
با این اهداف آغاز شود با مقاومت و مانع‏تراشى سران کفر و ستم و مروجان فرهنگ فساد
و تباهى روبرو مى‏شود. بنابراین امام مهدى(ع) براى پیشبرد اهداف خود چاره‏اى جز
جنگیدن و درگیر شدن با سران جبهه کفر و استکبار و برخورد قاطع با کسانى که مانع
قیام عدالت‏گستر ایشان هستند ندارند.

اما آن حضرت در نبردهاى خود هرگز خون بى‏گناهى را بر زمین نمى‏ریزد و در آغاز
حرکت خود نیز از یارانش بیعت مى‏گیرد که: مسلمانى را دشنام ندهند؛ خون کسى را به
ناحق نریزند؛ به آبروى کسى لطمه نزنند؛ به خانه کسى لطمه نزنند؛ به خانه کسى هجوم
نبرند؛ کسى را به ناحق نزنند و...⁶ .

به دلیل همین رفتار مناسب با عموم مردم است که در روایات مى‏خوانیم پس از ظهور
همه ساکنان زمین از امام مهدى(ع) خشنودند و به او عشق مى‏ورزند:

شما را به مهدى، مردى از قریش بشارت مى‏دهم که ساکنان آسمان و زمین از خلافت و
فرمانروایى او خشنودند.⁷

3. روایتهاى ساختگى و نسبتهاى ناروا

متأسفانه در طول تاریخ اسلام، افراد مختلفى با اغراض و انگیزه‏هاى متفاوت به
وارد کردن روایات ساختگى در مجموعه روایات نقل شده از پیامبر اکرم(ص) یا دستکارى در
روایات ایشان پرداخته‏اند و روایات باب مهدویت نیز از این موضوع دور نمانده است. با
بررسى روایات متعددى که به نوعى تصویرى خشن از حرکت عدالت‏گستر امام مهدى(ع) ارائه
مى‏دهند روشن مى‏شود که راوى تعداد زیادى از آنها فردى است که علماى رجال او را
بدنام و دروغگو خوانده‏اند که در نتیجه این روایات از اعتبار ساقط شده و نمى‏توان
به آنها استناد کرد.

بنابراین، در بررسى روایات مربوط به حوادث پس از ظهور باید بسیار مراقب بود و هر
روایتى را به راحتى نپذیرفت.

با توجه به نکات یاد شده متوجه مى‏شویم که هرگز نمى‏توان ظهور امام مهدى(ع) را
که از ابتداى آفرینش تا کنون همه عدالت‏خواهان جهان در آرزویش بوده‏اند، حرکتى
خشونت‏بار، همچون جنگهایى که در سراسر تاریخ در کره خاک در جریان بوده، تلقى کرد.
بلکه این حرکت به دلیل آن‏که با هدف از بین بردن همه مظاهر ظلم و ستم و گسترش عدالت
در سراسر جهان آغاز شده در همه مراحل خود از هرگونه شائبه ظلم و ستم به دور و
کاملاً منطبق بر موازین عدالت است.